Pompa ciepła – czy się opłaca?

W dobie powolnego wyczerpywania się paliw kopalnych i coraz wyższych cen energii coraz więcej osób sięga po rozwiązania z kategorii OZE. Jednymi z najbardziej efektywnych są pompy ciepła. Czy rzeczywiście ta technologia jest opłacalna, a jeśli tak, to dlaczego? Wyjaśniamy, jak działa ta technologia oraz przedstawiamy jej zalety dla inwestora.

Czym jest pompa ciepła?

Pompa ciepła to urządzenie, które pozwala na pobieranie energii cieplnej z naturalnych źródeł i jej oddawanie do systemu grzewczego budynku. Tymi źródłami mogą być zarówno grunt, woda, jak i powietrze. Od tego, skąd jest pobierane ciepło, jest uzależniony typ samej pompy, jednak zasada działania większości z nich jest podobna.

Jak działają pompy ciepła?

• „Krwioobiegiem” systemu jest najczęściej roztwór glikolu, który krąży między dolnym a górnym źródłem ciepła w pompie. To on pochłania energię cieplną z naturalnego źródła, tj. powietrza, wody albo gruntu.
• Energia elektryczna dostarczona z zewnątrz wymusza przesunięcie się ciepła z dolnego źródła do górnego.
• Ciepło w parowniku uzyskuje formę pary i w tej postaci trafia do sprężarki – tu rosną jego ciśnienie oraz energia wewnętrzna.
• W tej postaci para oddaje swoje ciepło i skrapla się w skraplaczu. Energia cieplna trafia do górnego źródła ciepła, a roztwór glikolu w postaci płynu wraca do obiegu.

Tak wytworzona energia cieplna może posłużyć zarówno do zasilenia systemu grzewczego w budynku, jak również instalacji podgrzewania ciepłej wody użytkowej.

Jak wydajnie pracuje pompa ciepła?

Wydajność pompy ciepła, a dokładniej – współczynnik efektywności działania (COP) – jest bardzo wysoki, zwłaszcza w zestawieniu z innymi ekologicznymi źródłami ogrzewania. Średnio wynosi ok. 4 kWh. Oznacza to, że z każdego pobranego 1 kWh energii są wytwarzane 4 kWh ciepła. Oczywiście wiele zależy od typu wybranej pompy oraz samej konstrukcji. W przypadku pomp gruntowych ta wartość może być jeszcze wyższa i wynieść np. 5, a nawet 6 kWh.

Najbardziej wydajne spośród wszystkich są właśnie gruntowe pompy ciepła. Jednak ich montaż wiąże się z najwyższymi kosztami i jest najbardziej inwazyjny – konieczne jest wykonanie dość kosztownych i głębokich odwiertów poziomych lub pionowych. Dlatego początkowy wydatek może być wyższy niż przy pompie powietrznej. Szacunkowo gruntowa pompa ciepła to (z montażem) wydatek ok. 45-60 tys. zł.

Za to pompy powietrzne są tańsze i łatwiejsze do zamontowania, jednak wyróżniają się nieco mniejszą wydajnością. Trzeba to mieć na względzie, zwłaszcza gdy chce się skorzystać z tego rozwiązania w rejonie górskim, gdzie zimy bywają surowe i mroźne. Orientacyjnie, przy zakupie pompy powietrznej trzeba się liczyć z wydatkiem ok. 20-35 tys. zł.

Ile można zaoszczędzić dzięki pompie ciepła?

Chociaż początkowy wydatek na zakup i montaż pompy ciepła, szacunkowo kilkadziesiąt tysięcy zł, wydaje się wysoki, warto przyjrzeć się oszczędnościom, jakie daje ta technologia. Pompa ciepła to przede wszystkim szansa na niemal bezkosztowe ogrzewanie budynku – zwłaszcza, gdy prąd potrzebny do jej zasilania będzie produkowała instalacja fotowoltaiczna. W takim systemie:

• zmniejszasz nawet o 90% wydatki na prąd – rachunki spadają, ponieważ całe zapotrzebowanie na elektryczność jest pokrywane z energii wytwarzanej przez instalację fotowoltaiczną,
• nie ponosisz dodatkowych wydatków na ogrzewanie – pompa ciepła pobiera energię grzewczą z naturalnego źródła (najczęściej powietrza) i zasila czy to ogrzewanie podłogowe, czy ogrzewanie ciepłym powietrzem. Prąd, który jest potrzebny do jej działania, kosztuje Cię 0 zł, ponieważ pochodzi z fotowoltaiki,
• oszczędzasz również na klimatyzacji – latem pompa ciepła pomoże utrzymać przyjemny mikroklimat wewnątrz budynku.

Czas działania pompy ciepła jest szacowany na ok. 25 lat, podobnie jak paneli fotowoltaicznych. Przez ten czas będziesz się cieszyć dużym stopniem niezależności energetycznej. A jak to się przełoży na wydatki? Załóżmy, że obecnie Twoje roczne wydatki na prąd wynoszą 3 000 zł, a na ogrzewanie (na ekogroszek) – ok. 3 500 zł. To łącznie 7 000 zł każdego roku.

Przy założeniu, że Twoje rachunki za prąd (przy odpowiednio zwymiarowanej fotowoltaice) spadną o 90%, a ciepło będzie generowane bezkosztowo, zamiast 7000 zł wydasz ok. 350 zł. To już na start 6 650 zł mniej. Nawet, gdyby już tę kwotę przemnożyć przez wspomniane 25 lat, oznacza to 166 250 zł oszczędności! A przecież te wyliczenia nie uwzględniają nieustannych podwyżek cen prądu i opału, których można się spodziewać.

Co ważne, cała instalacja będzie pracować niemal bezobsługowo. Uwolnisz się więc również od obowiązków związanych z działaniem innych systemów grzewczych. A to kolejna zaleta tego rozwiązania.

Dotacje na OZE, czyli jeszcze większe oszczędności

Oszczędności związane z eksploatacją pompy ciepła, zwłaszcza w połączeniu z instalacją fotowoltaiczną, to tylko jedno źródło. Dodatkowe korzyści finansowe można osiągnąć już na początku – na etapie inwestycji w te technologie. Zarówno fotowoltaika, jak i pompa ciepła to systemy zaliczane do grona OZE. To sprawia, że na ich montaż można uzyskać korzystne dotacje oraz inne zachęty finansowe. Dostępne są m.in.:

• dotacje z programu rządowego „Czyste Powietrze” (maksymalnie do 37 tys. zł, przy uwzględnieniu instalacji fotowoltaicznej, na podwyższonym poziomie dofinansowania),
• dofinansowania z lokalnych programów samorządowych (wysokość różni się w zależności od miejsca zamieszkania),
• ulga termomodernizacyjna od podatku PIT (maksymalnie można odliczyć od podatku wydatki na kwotę 53 tys. zł).

Wszystkie te formy wsparcia sprawiają, że początkowy wydatek na pompę ciepłą maleje, a oszczędności rosną. Szacuje się, że zwrot z inwestycji może nastąpić już po ok. 5 latach – choć ten czas jest uzależniony od specyfiki indywidualnej sytuacji.

Chcesz wiedzieć, czy inwestycja w pompę ciepła będzie opłacalna również dla Ciebie? Skontaktuj się z ekspertami evoEnergy. Przeanalizujemy Twoją sytuację oraz warunki techniczne i przedstawimy Ci korzystne rozwiązanie – takie, dzięki któremu znacząco zmniejszysz wydatki na prąd i ogrzewanie.